Laatst was ik op een ‘culinair event’. Aan de bar van een goed restaurant schoof de chef-kok een amuse met zalm onder mijn neus. Ik maakte een afwijzend gebaar en vertelde dat zalm niet altijd goed valt en ik niet zomaar alles kan eten. De kok vroeg mij of ik een allergie of intolerantie heb.
“Niet dat ik weet”, zei ik. “Maar ik heb alleen een dunne darm, de dikke darm is bij mij al op jonge leeftijd verwijderd vanwege darmkanker.”
We praatten verder over genieten van of juist angst voor eten, diëten en voedselhypes zoals het oer- of raw food-dieet. De chef-kok vertelde dat veel van zijn klanten glutenvrij willen eten. “Toch zie ik sommigen bij de koffie smullen van onze cakejes. Ik weet dan niet waar ik aan toe ben want bij echte glutenallergie moet je zorgvuldig werken. Voor mensen die zich niet prettig voelen bij gluten komt de bereiding van het eten minder nauw.”
Dat zette mij aan het denken. Ik was op dat moment net klaar met mijn boek Buikgevoel. Een boek over darmen met als kernpunt de verbinding tussen de darmen en hersenen. We noemen onze darmen ook wel eens ons tweede brein. Ze kunnen als het ware dingen ‘onthouden’ en met ons ‘meedenken’. En volgens wetenschappers speelt onze darmflora in deze verbinding ook een belangrijke rol. En die darmflora is gebaat bij gezonde voeding. Maar wat kunnen we hiermee in een tijd waarin we door de media worden overspoeld do’s en don”ts op het gebied van voeding?
Er zijn al heel wat voedingspiramides, -driehoeken en -cirkels gemaakt. Denk aan het veelbesproken boek “de voedselzandloper” en de schrijf van vijf van het Nederlandse Voedingscentrum. Maar nieuw sinds dit najaar is de aangepaste Belgische voedingsdriehoek. De driehoek staat op zijn kop dus als eerste springt het gezondste voedsel (groenten en fruit) in het oog. Daarna wordt de driehoek– zoals een echte driehoek betaamt – smaller. Het meest verrassend is dat de Belgen mogen eten volgens buikgevoel; bewust en gezellig, met anderen! En geen grammen, glazen of sneetjes maar de driehoek is ingedeeld in “meer van..”, “minder van…” en “mogelijk”. Het nodigt uit om wat meer te variëren en het is tevens fijn voor de glutenmijders onder ons.
Eigenlijk denk ik dat – wat voor oer label je er ook op plakt – de bereidingswijze, de setting waarin en de manier waarop je eet van groot belang zijn. Een bord rauwe groenten is voor de één prettig maar kan voor iemand met gevoelige darmen een straf zijn. Ik las laatst ergens dat wetenschappers vermoeden dat onze darmflora niet meer is ingesteld op rauw ‘oer-eten’. Koken mag dus gewoon! En realiseer je dat een vervelend gesprek met je tafelpartner ook invloed heeft op je darmen. Die knoop in je maag zal bij de volgende vergelijkbare situatie misschien ook weer te voelen zijn, gewoonweg omdat je darmen het allemaal hebben ‘onthouden’. Iets wegschrokken voor de televisie – hoe gezond de maaltijd ook is- kan nooit goed zijn voor je buik. Je hapt dan veel lucht en krijgt gasvorming. Bovendien: je vergeet goed te kauwen en dat laatste is essentieel voor een goede spijsvertering.
Het lijkt heel simpel en dat is het natuurlijk niet. Toch denk ik dat ons buikgevoel ons veel kan vertellen over eten. En het mooie is dat ook wetenschappers en artsen er steeds meer aandacht aan besteden.
Bronnen:
• http://www.buikgevoel.net/
• https://www.gezondleven.be/themas/voeding/voedingsdriehoek/gezond-leven-tips-bij-de-voedingsdriehoek
• http://www.standaard.be/cnt/dmf20170919_03081244